საეკლესიო სქიზმის ბუნება და მისი ნიშან-თვისებები
DOI:
https://doi.org/10.32859/neg/15/118-126საკვანძო სიტყვები:
სქიზმის კრიტერიუმები,, საეკლესიო განხეთქილება, 1054 წლის სქიზმა, რომი და კონსტანტინეპოლი,, ქრისტიანობის ისტორიაანოტაცია
სანამ ნებისმიერ საეკლესიო განხეთქილებაზე (სქიზმაზე) დავიწყებდეთ საუბარს, მანამდე აუცილებელია ვიცოდეთ, თუ რას ნიშნავს ასეთი განხეთქილება. როდის, რა პირობებში და რა გზით ხდებოდა სქიზმები? რა კიტერიუმები, ნიშნები შეიძლება ჰქონდეს მას და რა შედეგების გამოწვევა შეუძლია? წარსულში წმინდად საეკლესიო ხასიათის განხეთქილებათა მავნე შედეგები პოლიტიკურ, სოციალურ თუ კულტურულ სფეროებზეც ვრცელდებოდა, რადგან ისინი არ არსებობდნენ ერთმანეთისგან განცალკევებით.
ამ საკითხზე მსჯელობისას სხვადასხვა კრიტერიუმი, მახასიათებელი თუ ნიშანი დასახელებულა, რომელთა საფუძველზეც შესაძლებელია ამგვარი განხეთქილების იდენტიფიცირება. ამიტომ, სტატიაში მათი სწორი თანმიმდევრობით დალაგებასა და მკაფიოდ განსაზღვრას ვეცადოთ. არსებობს რამდენიმე ძირითადი კრიტერიუმი, რომელთა დახმარებითაც შესაძლებელია ითქვას, რომ მომხდარია სრულფასოვანი განხეთქილება ეკლესიებს შორის. ესენია რეალური განსხვავებები დოგმატურ საკითხებზე, პარალელური იერარქიის შექმნა, ეკლესიათა რიგითი წევრების ანტაგონისტური განწყობა ერთმანეთის მიმართ და ეკლესიის საკრამენტებში ურთიერთმონაწილეობის შეჩერება.